Racjonalne gospodarowanie wodą w ogrodzie

Jak zatrzymać wodę w ogrodzie oraz świadomie i oszczędnie korzystać z jej zasobów? Problem niedoboru wody dotyka nas wszystkich. Przeciwdziałaj, oszczędzaj i nie marnuj jej, gdyż racjonalne gospodarowanie wodą w ogrodzie to nasze must have.

Zasoby wody słodkiej kurczą się i to w bardzo szybkim tempie, a nasz kraj należy do najuboższych w Europie pod względem jej ilości. Na taki stan ma wpływ niekorzystne uwarunkowanie geomorfologiczne Polski, ale przede wszystkim działalność człowieka. Silna urbanizacja, rozrastające się tereny miejskie i zabetonowywanie coraz większych powierzchni, powoduje zaburzenie bilansu hydrologicznego w obszarach zurbanizowanych, przyspieszony odpływ ze zlewni, erozje, brak retencji glebowej. Problem pogłębia dodatkowa emisja gazów cieplarnianych. Bardzo zły wpływ wywiera także intensywne rolnictwo. Niestety przyzwyczajeni jesteśmy do marnowania wody i nieszanowania jej. Pora z tym skończyć.

O wodę i jej zasoby powinien dbać cały naród, a edukacja jak ją oszczędzać i szanować powinna rozpoczynać się od najmłodszych lat. Już w domu nabieramy nawyków, które zostają z nami na resztę życia. Co możemy zrobić, aby zużywać jej mniej w domu przeczytasz tutaj, ale bardzo istotne jest również racjonalne gospodarowanie wodą w ogrodzie. I nie chodzi tu o samą czynność podlewania.

 

 

Powierzchnie biologicznie czynne

Ważne jest, aby urządzając teren działki, jak najwięcej jej powierzchni została biologicznie czynna, czyli zapewniała naturalną wegetację roślin i retencję wód opadowych. Starajmy się minimalizować w ogrodzie ilość nawierzchni utwardzonej. Podjazd oraz ścieżki nie muszą zajmować połowy działki. Wystarczy, aby przejście od furtki do domu miało szerokość ok. 1 m. Podjazd można wykonać z płyt ażurowych zamiast stosować pełne. Poza tym miejsce na postój samochodów powinno znajdować się jak najbliżej bramy wjazdowej na posesję. Dodatkowe przejścia w ogrodzie można urządzić kładąc pojedyncze płyty (mogą być betonowe, kamienne lub drewniane) jak widać na zdjęciu poniżej.

 

 

Pożądana roślinność

Starajmy się sadzić gatunki, których wymagania siedliskowe są podobne do tych panujących na działce. Dzięki emu zapewnimy im dobre warunki do rozwoju. Trudno wyobrazić sobie np. nasadzenia bagienne na glebach piaszczystych i odwrotnie – rozchodniki, rojniki, mikołajki czy zawciąg nadmorski na terenach podmokłych. Sztuką nie jest bowiem jedynie stworzenie pięknego ogrodu, ale również późniejsze utrzymanie go. Dobór roślin powinien być zróżnicowany, by mógł zapewnić bioróżnorodność i stworzenie przyjaznego siedliska zarówno dla ludzi jak i zwierząt oraz owadów. Sadźmy drzewa (iglaste i liściaste) – dadzą cień, w większych skupiskach zatrzymają wodę w glebie i ochłodzą powietrze w upalne dni, ale także krzewy, pnącza, byliny, rośliny zadarniające. Dzięki przemyślanym nasadzeniom, gospodarowanie wodą w ogrodzie będzie łatwiejsze.

 

 

Ściółkowanie roślin

W celu zmniejszenia parowania wody z gleby, warto ją ściółkować – zwłaszcza wokół krzewów i gatunków o mniejszych rozmiarach i płyciej ukorzenionych jak byliny, rośliny jednoroczne, cebulowe. Do tego celu można wykorzystać rozdrobnioną korę, szyszki czy kompost, który dodatkowo wzbogaci glebę w próchnicę.

 

 

Co z trawnikami?

Trawnik wymaga regularnej pielęgnacji i podlewania. W przeciwnym razie zamieni się w suche klepisko. Jego obecność w ogrodzie i wielkość warto przemyśleć. Czy możemy zapewnić mu przez cały sezon wegetacji stałą opiekę i czas by wyglądał atrakcyjnie? Warto rozważyć inne, zastępcze rozwiązanie. Może zmniejszyć jego powierzchnię i posadzić w ogrodzie więcej krzewów i bylin oraz roślin zadarniających, a na większych przestrzeniach posiać łąkę kwietną? Łąki kwietne to wspaniała alternatywa dla trawników i kolejny sposób ułatwiający gospodarowanie wodą w ogrodzie. Porastające ją rośliny są o wiele wyższe od trawnika, więc na jej powierzchni występuje zdecydowanie mniejsze parowanie wody. Mają też o wiele bardziej złożony system korzeniowy niż murawa i są zdecydowanie bardziej odporne na niedobór wody. Poza tym są niemal bezobsługowe. Łąkę kwietną kosimy jedynie 2 razy w sezonie. Co ważne, stanowi wspaniałą stołówkę dla zapylaczy. Wystarczy kupić odpowiedni zestaw nasion traw i kwiatów odpowiadający warunkom glebowym panującym w ogrodzie lub stworzyć własny. Im mieszanka będzie zawierała więcej nasion kwiatów tym lepiej.

 

 

Łap deszczówkę

Ulewne deszcze i okresowe susze wpisały się już w nasz klimat. Nie marnujmy deszczówki. Dla roślin w ogrodzie jest o wiele bardziej wartościowa niż woda z sieci. Jest miękka, nie zawiera chloru, fluoru, wapnia. Warto ją zbierać i magazynować, aby gospodarowanie wodą w ogrodzie było jak najbardziej wydajne. Najlepiej wykorzystać do tego celu duży zbiornik np. wkopany w ziemię, z którego za pomocą pompy można podlać cały ogród. Deszczówkę można zbierać także do mniejszego pojemnika np. beczki z tworzywa sztucznego lub drewna. To proste rozwiązanie – zbiornik ustawiamy obok rury, którą spływa zebrana z dachu woda opadowa. Takie rozwiązanie jest jednak polecane do zbierania wody z małych powierzchni dachu, np. budynku gospodarczego czy drewutni.

 

 

Do takiego pojemnika warto wsadzić pompę, aby łatwo i wygodnie móc korzystać ze zmagazynowanej wody. Ciekawym modelem jest pompa do beczek BP 2.000-18 Barrel. Pasuje do każdego rodzaju zbiorników. Jest intuicyjna, prosta w obsłudze i zasilana akumulatorem. Dzięki przezroczystej osłonie akumulatora, użytkownik ma idealny podgląd stanu naładowania baterii. Jest niewielka i lekka, może być więc użytkowana także w wąskich otworach beczek np. zbiorników IBC. Filtr wstępny zabezpiecza pompę przed zanieczyszczeniami zawartymi w wodzie.

 

 

Podlewaj rozważnie

Racjonalne gospodarowanie wodą w ogrodzie dotyczy także samego podlewania roślin. Nawadniamy je wczesnym rankiem lub wieczorem, natomiast zdecydowanie unikamy podlewania w ciągu dnia, a zwłaszcza w południe. Z uwagi na wysoką temperaturę, woda będzie szybko parowała, a także może dojść do poparzenia liści od słońca. Poleca się także podlewać rośliny rzadziej, ale za to bardziej obficie (chyba, że poszczególne gatunki roślin mają inne preferencje). Wtedy woda sięgnie wgłąb ziemi i rośliny będą mogły dostatecznie napoić się. Unikamy natomiast podlewania małą ilością wody, a często, ponieważ przy skąpym podlewaniu, woda będzie dostępna tylko w górnej warstwie gleby. Liczy się również precyzja, np. bardzo wygodnie podlewa się za pomocą lancy zraszającej. Nie trzeba się schylać, czy kucać, a woda jest dostarczana punktowo tam, gdzie powinna.

 

 

W przypadku ogrodów użytkowych, najbardziej efektywnym, a jednocześnie bardzo oszczędnym jest mikronawadnianie. Woda, kropelka po kropelce wsiąka w ziemię tuż przy roślinie. Nie ma strat wody, liście nie są moczone. Taki system świetnie sprawdza się nie tylko w przypadku warzyw i upraw szklarniowych, ale także do nawadniania skalniaków, żywopłotów i roślin sadzonych w szpalerach. Można go rozbudowywać i dostosowywać do aktualnych potrzeb i warunków.

 

Tekst M. Ćwikła, zdjęcia M. Ćwikła oraz serwisy prasowe firm